2. Pielgrzymka do wolnej Polski
Jan Paweł II przybywając po raz pierwszy do wolnej Polski w czerwcu 1991 roku, wyznaczał podstawowe zasady chrześcijańskiej obecności w liberalnym świecie. Nasze polskie znaki czasu - mówił do Konferencji Episkopatu - uległy wyraźnemu przesunięciu wraz z załamaniem się systemu marksistowskiego i totalitarnego, który warunkował świadomość i postawy ludzi w naszym kraju. W poprzednim układzie Kościół bronił człowieka przed systemem i stwarzał przestrzeń, w której człowiek i naród mógł bronić swoich praw (...) W tej chwili w imię tej samej zasady: <człowiek jest drogą Kościoła> stajemy wobec nowych zadań. Człowiek musi znaleźć w Kościele przestrzeń do obrony poniekąd przed samym sobą: przed złym użyciem swej wolności, przed zmarnowaniem wielkiej historycznej szansy dla Narodu.
Dwudniowy pobyt Jana Pawła II w Olsztynie (5 – 6 czerwca 1991 r.) miał swoje stacje, zresztą, przez władze naszego miasta pięknie oznakowane.
- Stacja na lotnisku w Dajtkach. Po wylądowaniu usłyszeliśmy słowa zachwytu nad pięknem Mazur i Warmii widzianych z góry, z helikoptera. A przed odlotem do Włocławka, długi spacer po lotnisku, jakby Ojciec Święty chciał przedłużyć pobyt w Olsztynie.
- Stacja w budynku Warmińskiego Seminarium Duchownego w Olsztynie-Redykajnach. Pobłogosławienie nowych gmachów, wspólna kolacja, nocleg.
- Stacja w Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie z piękną nauką o cierpieniu i trosce o chorych.
- Stacja na wielkim placu celebry przy stadionie STOMILU z niezwykle ważną i wciąż aktualną nauką o prawdzie w życiu publicznym.
- Stacja w katedrze św. Jakuba w Olsztynie, gdzie odbyło się spotkanie z katolikami świeckimi.
3. Nie mów fałszywego świadectwa
Warto przypomnieć niektóre myśli Jana Pawła II wygłoszone podczas Mszy św. w Olsztynie.
Nie mów fałszywego świadectwa. Tym przykazaniem Bóg Przymierza szczególnie daje poznać, że człowiek jest stworzony na Jego obraz i podobieństwo. Dlatego właśnie całe ludzkie postępowanie poddane jest wymogom prawdy. Prawda jest dobrem, a kłamstwo, fałsz, zakłamanie, jest złem. Doświadczamy tego w różnych wymiarach i w różnych układach.Wolność publicznego wyrażania swoich poglądów jest wielkim dobrem społecznym, ale nie zapewnia ona wolności słowa. Niewiele daje wolność mówienia, jeśli słowo wypowiadane nie jest wolne. Jeśli jest spętane egocentryzmem, kłamstwem, podstępem, może nawet nienawiścią lub pogardą dla innych - dla tych na przykład, którzy różnią się narodowością, religią albo poglądami. Niewielki będzie pożytek z mówienia i pisania, jeśli słowo będzie używane nie po to, aby szukać prawdy, wyrażać prawdę i dzielić się nią, ale tylko po to, by zwyciężać w dyskusji i obronić swoje - może właśnie błędne - stanowisko. W ogóle nie da się zachować ósmego przykazania - przynajmniej w wymiarze społecznym - jeśli brakować będzie życzliwości, wzajemnego zaufania i szacunku wobec tych wszystkich odmienności, które ubogacają nasze życie społeczne.Trzeba przywrócić niezastąpione niczym miejsce cnocie prawdomówności. Trzeba, by ona kształtowała życie rodzin, środowisk, społeczeństwa, środków przekazu, kultury, polityki i ekonomii. Człowiek jest wolny, człowiek jest wolny także, ażeby mówić nieprawdę. Ale nie jest naprawdę wolny, jeżeli nie mówi prawdy. Nie ma prawdziwej wolności bez prawdy. Tylko prawda czyni nas wolnymi. Dziś czeka nas wielka praca nad mową, jaką się posługujemy. Ogromna praca. Nasze słowo musi być wolne, musi wyrażać naszą wewnętrzną wolność. Nie można stosować środków przemocy, ażeby człowiekowi narzucać jakieś tezy. Te środki przemocy mogą być takie, jakie znamy z przeszłości, ale w dzisiejszym świecie także i środki przekazu mogą stać się środkami przemocy, jeżeli stoi za nimi jakaś inna przemoc, niekoniecznie ta przemoc fizyczna. Jakaś inna przemoc, jakaś inna potęga. Słowo ludzkie jest i powinno być narzędziem prawdy.
Można powiedzieć, że w Olsztynie Jan Paweł II uczył nas szukać prawdy i żyć w blasku prawdy.
4. Co pozostało ze spotkania z Janem Pawłem II w Olsztynie?
Jako odpowiedź na to pytanie, przytoczę notatkę kogoś, kto w spotkaniu z Ojcem Świętym brał udział.
Minęło 25 lat, gdy Jan Paweł II przebywał na warmińskiej ziemi. Pozostał krzyż upamiętniający Jego wizytę. Ten fakt historyczny zapisano w pamiątkowych księgach, utrwalono w albumach. Data Jego pobytu na Warmii określiła czas w historii miasta i warmińskiego Kościoła. Niewielki będzie jednak pożytek z ekspresji mowy i kunsztu pism, jeśli słowo nie będzie szukać prawdy i dzielić się nią – uczył wtedy Jan Paweł II. Przed nami i Europą otwiera się wolność przez Prawdę do której Chrystus nas wyzwala, albo też wolność od Chrystusa”. Co w nas zmieniło to spotkanie z Janem Pawłem II 25 lat temu? W którym miejscu jesteśmy dziś w drodze do Prawdy, która wyzwala? A może wciąż stoimy na rozstaju dróg?
Tyle refleksji - wspomnień papieskiego pielgrzyma.
Na pewno dużo się zmieniło przez te 25 lat. Nie mniej, jest jeszcze dużo do zrobienia byśmy żyli w prawdzie.
Siostry i Bracia!
Dziękujmy miłosiernemu Bogu za dar życia i powołania św. Jana Pawła II, za Jego obecność i modlitwę w Olsztynie, a także za Jego słowa wówczas wypowiedziane: Mam dług wdzięczności wobec tej ziemi, która tyle razy, przez tyle lat udzielała mi schronienia, odpoczynku, dawała mi możliwość nabrania sił wewnętrznych, uspokojenia.
Dziękujmy Panu Bogu za to, że dwadzieścia pięć lat temu, Święty był wśród nas!
Olsztyn, dnia 5 czerwca 2016 r. Abp Wojciech Ziemba METROPOLITA WARMIŃSKI